Video – Curiosity Channel

01
Jan

วิวัฒนาการของปลาหมึก สิ่งมีชีวิตสุดมหัศจรรย์แห่งท้องทะเล

Ekaraj Prakobkit / 8 months
0
1 min read

เมื่อพูดถึงสิ่งมีชีวิตสุดล้ำในท้องทะเล หลายคนคงนึกถึงปลาหมึก สิ่งมีชีวิตที่ดูเหมือนจะหลุดมาจากโลกอื่น ทั้งรูปร่างหน้าตา ความฉลาดล้ำ รวมถึงระบบร่างกายที่ไม่เหมือนสิ่งมีชีวิตอื่นๆ บนโลก แต่คุณรู้หรือไม่ว่า ปลาหมึกและกลุ่ม Cephalopods (เซฟ-ฟะ-ลอพ-พอดส์) ได้ผ่านการวิวัฒนาการอันยาวนานกว่า 500 ล้านปี เพื่อก้าวขึ้นมาเป็นหนึ่งในกลุ่มสัตว์ที่มีความซับซ้อนที่สุดในมหาสมุทรปัจจุบัน จุดเริ่มต้น: จากหอยธรรมดา สู่สิ่งมีชีวิตที่ลอยตัวได้ ปลาหมึกมีต้นกำเนิดมาจากไฟลัม Mollusca ซึ่งรวมถึงสัตว์ที่มีลำตัวนิ่ม เช่น หอยและหมึก สัตว์กลุ่มนี้ถือกำเนิดขึ้นในยุค Cambrian (ประมาณ 500 ล้านปีก่อน) ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่โลกเต็มไปด้วยสิ่งมีชีวิตหลากหลายชนิด หนึ่งในจุดเปลี่ยนสำคัญของวิวัฒนาการ Cephalopods คือ Plectronoceras (เพลค-โทร-โน-เซอ-รัส) สิ่งมีชีวิตที่พัฒนาเปลือกให้มี chambers หรือห้องแก๊ส ที่ช่วยให้มันควบคุมการลอยตัวในน้ำได้ ทำให้มันสามารถเคลื่อนไหวใน 3 มิติใต้ท้องทะเลได้อย่างอิสระ ต่างจากหอยที่ยังคงต้องคลานอยู่ตามพื้น ยุคทองของ Cephalopods: ครองมหาสมุทรในยุค Ordovician ในช่วง 485–443 ล้านปีก่อน หรือยุค Ordovician Cephalopods ได้กลายเป็นนักล่าอันดับหนึ่งในท้องทะเล ด้วยการเพิ่มจำนวนสายพันธุ์และการปรับตัวเพื่อครอบครองระบบนิเวศ เช่น […]

05
Dec

มลพิษทางแสง: แสงไฟที่พรากดวงดาวและความมืดของค่ำคืนไปจากเรา

Ekaraj Prakobkit / 9 months
0
1 min read

เมื่อพูดถึงมลพิษ หลายคนอาจนึกถึงปัญหามลพิษทางอากาศ น้ำ หรือขยะที่เป็นประเด็นสำคัญในปัจจุบัน แต่คุณเคยได้ยินคำว่า มลพิษทางแสง (Light Pollution) หรือไม่? แสงไฟที่เรามองว่าเป็นความสะดวกสบายในชีวิตประจำวัน อาจดูเหมือนไม่มีพิษภัย แต่แท้จริงแล้ว แสงประดิษฐ์ที่มากเกินไปกำลังเปลี่ยนแปลงโลกของเราอย่างเงียบๆ ทั้งในเชิงสิ่งแวดล้อม สุขภาพ และแม้แต่ความรู้สึกเชื่อมโยงกับจักรวาลอันกว้างใหญ่ แสงไฟที่พรากดวงดาวไปจากเรา ย้อนกลับไปในปี 1994 หลังเหตุการณ์ไฟดับครั้งใหญ่ในเมืองลอสแอนเจลิส ผู้คนจำนวนมากโทรแจ้งตำรวจและหอดูดาว บอกว่าพวกเขาเห็นสิ่งแปลกปลอมบนท้องฟ้า ซึ่งแท้จริงแล้วคือ แขนของกาแล็กซีทางช้างเผือก ที่พวกเขาไม่เคยเห็นมาก่อนในชีวิต เพราะแสงไฟในเมืองบดบังภาพที่งดงามนี้มาโดยตลอด นี่ไม่ใช่ปัญหาในลอสแอนเจลิสเพียงแห่งเดียว แต่เป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นทั่วโลก จากข้อมูลของงานวิจัยในสหรัฐอเมริกา พบว่าประชากรราว 85% ไม่เคยเห็นท้องฟ้ายามค่ำคืนที่เต็มไปด้วยดวงดาวด้วยตาตัวเองเลย ในประเทศไทย เมืองใหญ่อย่างกรุงเทพฯ ก็ไม่ต่างกัน ท้องฟ้าในเมืองหลวงของเราถูกจัดอยู่ในระดับ 9 ตามมาตรวัดมลพิษทางแสง (Bortle Scale) ซึ่งเป็นระดับที่ทำให้ดวงดาวแทบมองไม่เห็น มีเพียงพื้นที่ในอุทยานแห่งชาติหรือชนบทห่างไกลบางแห่งที่ยังคงรักษาความมืดมิดของท้องฟ้าไว้ได้ มลพิษทางแสงส่งผลต่อเราอย่างไร? แสงไฟที่มากเกินไปไม่ได้เพียงทำให้เรามองไม่เห็นดวงดาว แต่ยังส่งผลกระทบที่กว้างไกลกว่าที่คิด: 1. ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและระบบนิเวศ 2. ผลกระทบต่อสุขภาพมนุษย์ มนุษย์เป็นสิ่งมีชีวิตที่พัฒนามาเพื่ออาศัยในแสงธรรมชาติ จังหวะชีวภาพในร่างกาย (Circadian Rhythm) ของเราถูกปรับตามรอบวันและคืน แต่แสงไฟตอนกลางคืน […]

26
Nov

การระเบิดยุคแคมเบรียน: จุดเปลี่ยนประวัติศาสตร์สิ่งมีชีวิตบนโลก

Ekaraj Prakobkit / 9 months
0
1 min read

VDO Link : https://www.youtube.com/watch?v=iqYTNo1jVU4 ย้อนกลับไปกว่า 4,000 ล้านปี โลกเริ่มเย็นตัวจนมีมหาสมุทรและสิ่งมีชีวิตเกิดขึ้นในช่วงยุคแคมเบรียน (Cambrian Explosion) ประมาณ 540 ล้านปีก่อน เหตุการณ์นี้ได้พลิกโฉมการวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตบนโลกอย่างสิ้นเชิง โลกก่อนยุคแคมเบรียนสิ่งมีชีวิตในช่วงยุคก่อนหน้านี้ (Pre-Cambrian) ส่วนใหญ่เป็นเซลล์เดียวหรือสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กที่อาศัยอยู่ในมหาสมุทรอย่างเรียบง่ายเป็นเวลานานถึง 3,400 ล้านปี จนกระทั่งประมาณ 640 ล้านปีที่แล้ว สิ่งมีชีวิตเริ่มวิวัฒนาการให้มีขนาดใหญ่ขึ้น และในยุคอีดีแอคารัน (Ediacaran) เราได้เห็นสิ่งมีชีวิตรูปร่างแปลกประหลาดที่ยังปราศจากผู้ล่า การระเบิดยุคแคมเบรียนในช่วงเวลาสั้น ๆ ประมาณ 540 ล้านปีก่อน สิ่งมีชีวิตเริ่มมีความหลากหลายและซับซ้อนขึ้นอย่างรวดเร็ว สัตว์มีกระดูกสันหลังเริ่มเกิดขึ้น เช่น พิไคอา (Pikaia) ที่กลายเป็นบรรพบุรุษของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม รวมถึงมนุษย์ในอนาคต ปัจจัยสำคัญของการวิวัฒนาการ ความน่าสนใจในยุคแคมเบรียนยุคนี้มีการวิวัฒนาการของสัตว์ที่น่าทึ่ง เช่น ความหมายในเชิงจักรวาลหากการระเบิดยุคแคมเบรียนเกิดขึ้นง่ายบนโลก ก็อาจหมายความว่า ดาวเคราะห์ดวงอื่นในจักรวาลก็มีโอกาสที่จะวิวัฒนาการสิ่งมีชีวิตที่ซับซ้อนได้เช่นกัน สรุปยุคแคมเบรียนไม่เพียงเปลี่ยนประวัติศาสตร์สิ่งมีชีวิตบนโลก แต่ยังให้เบาะแสสำคัญถึงศักยภาพของการมีชีวิตในจักรวาล

23
Nov

Rare Earth Hypothesis – โลกเราหายากและพิเศษจริงหรือ?

Ekaraj Prakobkit / 9 months
0
1 min read

VDO Link : https://www.youtube.com/watch?v=CSZZB9sfIFc เราอยู่คนเดียวในจักรวาลจริงหรือ? 🤔 ลองจินตนาการว่าในกาแล็กซีทางช้างเผือกที่มีดาวฤกษ์กว่า 200 พันล้านดวง และในเอกภพที่มีกว่า 2 ล้านล้านกาแล็กซี ทำไมเรายังไม่พบสิ่งมีชีวิตทรงภูมิปัญญาอื่นเลย? นี่คือคำถามที่ Fermi Paradox ทิ้งไว้ และหนึ่งในคำตอบที่เป็นไปได้คือ Rare Earth Hypothesis หรือสมมุติฐานโลกหายาก ที่เสนอว่าโลกของเราอาจหายากและพิเศษมากจนไม่สามารถหาใครเหมือนเราได้ในจักรวาล! Rare Earth Hypothesis คืออะไร? สมมุติฐานนี้ถูกเสนอในปี 2000 โดย Peter D. Ward และ Donald Brownlee ในหนังสือ Rare Earth: Why Complex Life Is Uncommon in the Universe โดยมีใจความหลักว่า “การเกิดสิ่งมีชีวิตทรงภูมิปัญญาอย่างโลกนั้น ต้องอาศัยปัจจัยและเงื่อนไขจำนวนมากที่แทบจะเกิดขึ้นไม่ได้ในที่อื่น” มาดูกันว่าอะไรทำให้โลกของเรามีความพิเศษ: ปัจจัยที่ทำให้โลกพิเศษ: Rare Earth Hypothesis […]

21
Jun